Mục lục
Mắt bão là gì? Mắt bão có thực sự “đáng sợ” như chúng ta nghĩ? Hàng năm thế giới đều chứng kiến những cơm mắt bão cực kỳ lớn và mạnh, gánh chịu phần lớn hậu quả do chúng gây ra. Nhưng liệu chúng ta có chắc mình hiểu rõ bản chất của mắt bão là gì? Hãy cùng Thời tiết hôm nay tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mắt bão là gì?
Để hiểu được mắt bão là gì, trước tiên chúng ta cần hiểu bão là gì và nó hình thành như thế nào. Tên tiếng Anh là Storm. Bão là hiện tượng thời tiết cực đoan khiến bầu khí quyển ở trạng thái nhiễu động, thường kèm theo gió mạnh và mưa lớn. Điều kiện để hình thành bão phải bao gồm 3 yếu tố: độ ẩm, nhiệt độ và động lực để tạo ra xoáy.
Các thành phần của cơn bão bao gồm các dải mưa giông ở viền ngoài và mắt bão ở trung tâm, được bao quanh bởi thành mắt bão.
Mắt bão hay còn gọi là tâm bão, nằm ở trung tâm của một cơn xoáy thuận nhiệt đới có cường độ mạnh. Mắt bão được tạo ra khi một cơn bão hình thành, với số lượng đám mây bão ngày càng nhiều và tạo thành một tâm ở giữa.
Mắt bão là gì?
Mắt bão có nguy hiểm không?
Không tự nhiên mà người ta so sánh mắt bão với đôi mắt giận dữ của bầu trời. Mắt bão là một hiện tượng thiên nhiên vô cùng nguy hiểm và khó lường.
Mắt bão giống như một đường ống xây bằng mây, ít gió, ít mây và ít mưa. Do khối không khí bên ngoài vòng có tốc độ nhanh hơn, lực ly tâm rất lớn được tạo ra và không khí không thể đi vào tâm mắt bão được nữa, dẫn đến áp suất không khí giảm. Vì vậy, bầu trời thường quang đãng mây mù ở vùng tâm bão, thậm chí có thể nhìn thấy mặt trăng và các ngôi sao vào ban đêm. Không khí bên ngoài tuy mang theo nhiều hơi nước nhưng bốc hơi thành mây xám và gây mưa lớn.
Tuy nhiên, khi ở ngoài biển khơi mắt bão sẽ cực kỳ dữ dội. Nhưng so với vòng ngoài tâm bão thì ở đây sẽ ít bão hơn.
Điều đặc biệt là những cơn bão có đường kính dưới 19 km thường có chu kỳ thay mắt. Nếu điều này xảy ra, cơn bão sẽ bắt đầu phát triển thêm một con mắt bên ngoài mắt ban đầu của nó. Khi con mắt thứ hai đủ lớn, nó sẽ nối với con mắt ban đầu tạo thành hai con mắt đồng tâm. Ngay sau đó, khi hợp nhất thành một, con mắt thứ hai sẽ nuốt chửng con mắt ban đầu, tạo thành một con mắt lớn hơn, ổn định hơn.
Thông thường, bão chỉ có một mắt hoặc mắt thứ hai đồng tâm với mắt ban đầu, hiếm khi có cơn bão lớn có hai mắt (mắt ghép). Do chuyển động phức tạp của khí quyển nên hiện tượng hai mắt này chỉ xảy ra khi có siêu bão mạnh.
Ví dụ, một ví dụ kinh điển về hiện tượng hai mắt là Siêu bão Wilma, có tốc độ gió tối đa lên tới 295 km/h và lượng mưa cực lớn. Các chuyên gia xếp nó là siêu bão cấp 5 – cấp độ cao nhất trên thang đo – theo thang đo của châu Âu. Vì vậy, sự xuất hiện của con mắt thứ hai là một dấu hiệu tiêu cực.
Sự hình thành của mắt bão là gì?
Nhiều đám mây bão tụ tập lại, tạo thành những dải mây mưa bắt đầu xoay quanh tâm giữa. Sau đó, mây bão ngày càng lớn và mưa ngày càng dữ dội khiến không khí bốc lên dữ dội hơn tại khu vực. Áp suất khí quyển lại giảm xuống và không khí bắt đầu hình thành ở một độ cao nhất định, khiến cho một xoáy thuận hình thành trên cao trên bầu trời, khiến không khí thổi quay theo hướng ngược lại.
Tuy nhiên, một lượng nhỏ không khí từ xoáy nghịch ở độ cao lớn tràn vào bên trong. Điều này làm cho áp suất không khí tăng lên cho đến khi trọng lượng của không khí dồn vào trung tâm. Lúc này, mắt bão hình thành.
Đặc điểm của mắt bão
Mắt bão có hình dạng gần tròn, đường kính điển hình là 20 – 40 dặm, tương đương khoảng 30 – 65 km. Có một vòng mây giông bao quanh mắt bão, gọi là thành mắt bão. Giá trị áp suất của xoáy thuận trong mắt bão là thấp nhất, thậm chí có thể thấp hơn áp suất bên ngoài khoảng 15%.
Khi bão mạnh lên nhanh chóng, mắt bão có thể nhỏ, tròn và nhọn. Mắt bão này sẽ được gọi là mắt lỗ kim. Những cơn bão này có thể dao động về cường độ dễ bị biến động, gây khó khăn cho nhà dự báo khí tượng .
Trên thực tế, mắt bão cũng có nhiều kích cỡ khác nhau. Ví dụ, cơn bão Wilma chỉ có đường kính khoảng 1,9 dặm, tương đương với 3 km. Bão Carmen có đường kính rất lớn, có thể lên tới 200 dặm, tương đương khoảng 320 km. Bão Isabel là mối quan tâm lớn trên các trang và nhóm chính thức với quy mô 40 – 50 dặm hoặc khoảng 65 – 80 km.
Có thể phân biệt được mắt bão là gì thành 2 loại mắt là mắt sắc nét và mắt bị che mờ. Trong đó, mắt sắc nét có nghĩa là mắt có thể rõ nét hoặc có các đốm mây thấp. Mắt bị mờ có thể bị mây tầng thấp, mây tầng trung che khuất hoặc thậm chí bị mây trung tâm dày đặc che khuất hoàn toàn.
Tuy nhiên, mặc dù mắt bão là nơi được mệnh danh có điều kiện thời tiết nguy hiểm như gió mạnh nhất nhưng trong mắt bão có rất ít mưa hoặc gió, đặc biệt là vùng gần tâm bão.
Các đặc điểm của mắt bão thường rất cân xứng, nhưng ở những cơn bão yếu, chúng cũng có thể có hình dạng thuôn dài không đối xứng hoặc không đều. Mắt bão có hình dạng khác nhau tùy theo điều kiện và mức độ của bão nhiệt đới. Khi một cơn bão nhiệt đới yếu đi hoặc suy yếu, mắt bão có hình dạng lỏng lẻo và không đều được gọi là Mắt rách rưới lớn. Tương tự như vậy, trong một cơn bão yếu nhưng ít ẩm hơn, mắt bão “hở”, tròn và không được bao quanh hoàn toàn bởi thành mắt bão.
Cách phát hiện ra mắt bão?
Thông thường, chỉ cần có hình ảnh vệ tinh là đủ để nhanh chóng phát hiện mắt bão sắc nét. Nhưng chúng ta cần một cách khác để xác định mắt bão bị bao phủ bởi những đám mây dày đặc.
Cách phát hiện ra mắt bão?
Quan sát từ máy bay và tàu biển săn bão cung cấp cách trực quan nhất để xác định mắt bão bằng cách tìm kiếm những địa điểm ở tâm bão nơi không có mưa hoặc nơi tốc độ gió giảm mạnh.
Các trạm radar thời tiết của NEXRAD có thể phát hiện ra mắt của các cơn bão đang tiến gần đến đất liền và được sử dụng phổ biến ở Mỹ, Hàn Quốc và một số quốc gia khác.
Đồng thời, vệ tinh thời tiết còn được trang bị thiết bị đo nhiệt độ đám mây và hàm lượng hơi nước trong khí quyển. Điều này có thể phát hiện sự hình thành của mắt bão.
Ngoài ra, dụng cụ đo lường ozoe có thể quan sát được các cột không khí lên xuống, có thể quan sát và đưa ra dấu hiệu hình thành mắt bão. Bởi vì gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng lượng ozon trong mắt bão cao hơn nhiều so với lượng ozone trong thành mắt bão.
Mắt bão có thực sự “đáng sợ” như chúng ta nghĩ
Bão thực chất là khối không khí xoay tròn với vận tốc cao, hoạt động trong phạm vi khá lớn, đường kính có thể lên tới 1.000 km. Mắt bão là gì hay còn gọi là tâm bão, là nơi có áp suất không khí rất thấp, còn xung quanh mắt bão thì không khí ở tầng thấp vừa xoáy nhanh vừa đổ về trung tâm áp thấp.
Mắt bão có thực sự “đáng sợ” như chúng ta nghĩ
Tốc độ dòng khí càng nhanh thì vận tốc gió càng mạnh, tạo nên lực ly tâm cực lớn khiến không khí bên ngoài càng khó lọt vào tâm bão. Do đó, mắt bão giống như một cái ống được xây bằng mây, bên trong dường như không khí không quay, gió rất yếu.
Bão về cơ bản là những khối không khí quay với tốc độ cao với phạm vi hoạt động đáng kể, đường kính lên tới 1.000 km. Mắt bão hay còn gọi là tâm bão là nơi có áp suất không khí rất thấp, xung quanh mắt bão không khí tầng thấp quay nhanh và di chuyển về phía trung tâm áp thấp.
Luồng không khí càng nhanh, tốc độ gió càng mạnh, tạo ra lực ly tâm rất lớn, khiến không khí bên ngoài khó xâm nhập vào tâm bão hơn. Vì vậy, mắt bão giống như một ống mây trong đó không khí dường như không quay và gió rất yếu.
Ngoài ra, do không thể đến được tâm bão nên không khí bên ngoài chứa lượng hơi nước lớn phải bốc lên cao, tạo thành đám mây xám xịt và sau đó là mưa lớn như trút nước. Đồng thời, ở tâm bão có luồng không khí đi xuống nên bầu trời ở đây trong xanh, mây tan, thậm chí có thể nhìn thấy được mặt trăng và các ngôi sao vào ban đêm.
Tuy nhiên, nếu tâm bão nằm trên đại dương thì sóng ở đó có thể cực kỳ dữ dội. Thí nghiệm cho thấy nếu bạn đặt một cốc nước vào đồng hồ thủy tinh và hút dần không khí ra ngoài, cho đến khi không khí rất loãng và áp suất giảm xuống một mức nhất định thì nước trong đồng hồ thủy tinh sẽ sủi bọt như bị đun sôi.
Mắt bão điển hình có đường kính 40 km. Bão là một khối không khí quay tròn và di chuyển nên mắt bão cũng di chuyển. Ngay khi mắt bão rời khỏi khu vực, mưa lớn và gió mạnh ập đến. Các chuyên gia khí tượng cho rằng, sự phân bố hướng gió ở nhiều vị trí trong phạm vi ảnh hưởng của bão là rất đều đặn. Khi không khí xung quanh lao về phía tâm bão, gió bị lệch do Trái đất quay. Độ lệch góc này khiến các luồng gió xung quanh luôn ngược chiều kim đồng hồ tính từ tâm bão.
Càng gần tâm bão, hướng tiếp tuyến càng lớn và gió di chuyển theo vòng tròn quanh tâm bão càng gần. Vì vậy, góc tạo thành giữa hướng gió và vòng tròn tâm bão nhỏ hơn. Trong phạm vi bão, dù bạn đứng ở đâu, chỉ cần đứng quay lưng về hướng gió là bạn sẽ có thể nhận định mắt bão nghiêng một góc 45-90 độ trước mặt bạn. và đã chệch hướng qua bên trái.
Tạm kết
Dù là cơn bão hay mắt bão thì tất cả đều ẩn chứa những mối đe dọa đến tính mạng và đời sống chúng ta. Vì vậy trước khi bão ập đến, hãy tìm nơi an toàn để tự bảo vệ mình. Và giờ câu hỏi mắt bão là gì chắc chắn không còn làm khó bạn nữa. Chúng tôi hy vọng qua bài viết này các bạn có thể hiểu thêm về mắt bão rồi nhé.
